آشنایی با قهوه تک‌خاستگاه و دلایل جذابیت آن

عنوان قهوه تک‌خاستگاه در سال‌های اخیر بسیار متداول شده است و بسیاری از افرادی که به قهوه علاقمند هستند دربارهٔ آن کنجکاوند و می‌خواهند انواع قهوه‌ تک‌ خواستگاه را تجربه کنند. ولی واقعیت این است که در مفهوم کلی، قهوه تک‌خاستگاه اساسا چیز عجیب و غریبی نیست. تعریف خیلی کلی (البته فقط برای شروع!) این است که قهوه‌ای تک‌خاستگاه محسوب می‌شود که با انواع دیگری از قهوه ترکیبی نشده باشد. اگر بخواهیم بر مبنای این تعریف پیش برویم هر قهوه‌ای تک‌خاستگاه هست. چون قهوه ترکیبی همیشه توسط عرضه‌کنندگان قهوه و از ترکیب چند نوع قهوه متفاوت ارائه می‌شود. ولی این تازه اول کار است و مشکل از همین جا شروع می‌شود. اینکه با قهوه دیگری ترکیب نشود دقیقا منظور چه قهوه‌ای هست؟ قهوه‌ای از همان منطقه جغرافیایی؟ از همان کشور؟ از همان ناحیه‌ای که مزرعه قهوه در آن بوده؟ یا حتی دانه خاص برداشت شده از یک مزرعه مشخص. اجازه دهید نگاهی به تاریخ قهوه تک‌خاستگاه بیاندازیم تا بهتر متوجه شوید چرا این موضوع مهم شده است.

برطبق نظرات متداول درخصوص تاریخچه قهوه، این محصول اولین بار در اتیوپی کشف شده و مورد استفاده قرار گرفته است. پس از اتیوپی، قهوه به مرور در سراسر جهان پراکنده شده و به عنوان یک محصول کشاورزی کشت شده و یا مصرف شده است. قهوه ابتدا از اتیوپی به خاورمیانه و سپس به اروپا رسید و در حدود قرن ۱۷ میلادی جای خود را به عنوان یک نوشیدنی محبوب در اروپا تثبیت نمود. به مرور همانطور که مصرف قهوه در جهان متداول‌تر شد،‌ کشاورزان در نقاط مختلفی شروع به کاشت قهوه نمودند. امروز قهوه در گستره وسیعی از جهان از شرق آسیا تا آمریکای لاتین کشت می‌شود. این تنوع کشت باعث تنوع طعم، عطر و ویژگی‌های مختلف در قهوه‌ها شده است. قهوه هرجایی که کاشته شود نسبت به ارتفاع، نوری که دریافت می‌کند، میزان بارندگی، شدت باد، ویژگی‌های خاک محل کشت و بسیاری پارامترهای گوناگون دیگر، ویژگی‌های متفاوتی را ارائه می‌دهد.

بخش عمده قهوهٔ مصرفی جهان به صورت ترکیبی عرضه می‌شود. چنین چیزی هم به نفع تولیدکنندگان است و هم به نفع مصرف‌کنندگان. قهوه ترکیبی به تولیدکنندگان کمک می‌نماید تا راحت‌تر بتوانند قهوه مورد نیاز بازار را تامین کنند و بتوانند همیشه موجودی قهوهٔ کافی در اختیار داشته باشند. مصرف‌کنندگان هم از این موضوع راضی هستند. چون قهوه‌های ترکیبی به شکلی از ترکیب‌ دانه‌های مختلف فرموله می‌شوند که مطابق ذائقه و سلیقه عموم مردم باشند. در این قهوه‌ها کنترل طعم و میزان کافئین امکان‌پذیر است (کاری که در قهوه تک‌خاستگاه نمی‌توان انجام داد). علاوه بر این چون زنجیرهٔ تامین قهوه ترکیبی پیچیدگی کمتری دارد، به لحاظ اقتصادی نیز قیمت مناسبی پیدا می‌کند.

خرید انواع قهوه ترکیبی پارگون

افرادی که نوشیدن قهوه، یک روتین روزانه برای آن‌هاست اغلب قهوه ترکیبی را ترجیح می‌دهند. آنها می‌دانند که از طعم کدام قهوه‌ بازار خوششان می‌آید و آگاه هستند که میزان کافئین مناسبشان چقدر هست. به این ترتیب به یک نوع قهوه ترکیبی خاص پایبند می‌مانند و یا ممکن است از دو یا سه نوع قهوه ترکیبی برای روزها و ساعت‌های مختلف بهره بگیرند (مثلا در شروع روز قهوه‌های ترکیبی با کافئین بالاتر مثل قهوه ترکیبی کریتیو یا هارمونی را استفاده کنند، در عصر از قهوه ترکیبی ریلکس یا مجیک بهره بگیرند و پیش از فعالیت‌های ورزشی قهوه بوست یا هایپر را بنوشند). اما در مقابل ماجراجویانی در دنیای قهوه حضور دارند که به کشف طعم و ویژگی‌های قهوه‌ها علاقمندند. برای این افراد تجربه نمودن انواع قهوه‌های تک‌خاستگاه مثل یک سرگرمی پرهیجان می‌ماند. آنها علاقمند هستند تا دانه‌های کشت شده در نقاط مختلف جهان را امتحان کنند و طعم و ویژگی‌های آن‌ها را به طور مجزا محک بزنند.  آنها به دنبال طعم‌ها و عطرهای متفاوت هستند و همین موضوع باعث شده تا قهوه‌های تک‌خاستگاه در جهان رونق پیدا کنند.

انواع قهوه‌های تک‌خاستگاه

امروزه برای اینکه دامنه تک‌خاستگاه بودن مشخص‌تر شود واژه‌های تکمیلی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. به این ترتیب می‌توان گفت برای اشارهٔ دقیقتر به قهوه‌های تک‌خاستگاه می‌توان از عبارات زیر استفاده کرد:

قهوه‌ٔ تک‌خاستگاه (Single Origin)

یک گونه قهوه خاص (مثل عربیکا یا روبوستا) که از یک کشور مشخص می‌آید. مثلا قهوه عربیکا اتیوپی نشان می‌دهد که این یک قهوه تک‌خاستگاه هست و دان قهوه از گونه عربیکا بوده و صرفا از مزارع اتیوپی به دست آمده است.

قهوه‌ٔ تک‌منطقه (Single State)

این قهوه‌ها در مجموعه‌ای از مزارع وابسته به یک مستقلات، شرکت، یا صاحب که در یک منطقه جغرافیایی یکسان و نزدیک به هم قرار دارند و دارای اداره کنندگان و صاحبان یکسانی هستند، به دست آمده و در پرورش آنها اصول یکسانی به کار گرفته شده است.

قهوه‌ٔ تک‌مزرعه (Single Farm)

این قهوه‌ها از یک مزرعه مشخص برداشت شده‌اند و ویژگی‌های خاص آن مزرعه در کشت آنها اثر گذاشته‌اند.

قهوه‌ٔ میکرولات (Microlot)

این قهوه‌ها در مقیاسی بسیار کوچک در یک مزرعه کشت و برداشت شده‌اند و حتی با هیچ برداشت دیگری از آن مزرعه هم ترکیب نشده‌اند. 

چند نکته دربارهٔ انتخاب قهوهٔ تک‌خاستگاه

دقت کنید هرچه منطقه کشت محدودتر می‌شود قهوه به‌صورت نمایی قیمت بالاتری پیدا می‌کند. اگر شما هم علاقمند هستید به سراغ قهوه‌ تک‌خاستگاه بروید و آنها را بچشید به چند نکته توجه کنید:

آشنایی با ویژگی‌های قهوه‌های نقاط مختلف

قهوه کشت شده در هر کدام از مناطق جغرافیایی، ویژگی‌های عمومی منحصر به فردی دارد. در مورد این ویژگی‌ها مطالعه کنید. اینکه قهوه هر منطقه چه میزان طعم ترشی یا تلخی دارد. به چه طعم‌هایی مانند میوه‌ای، آجیلی یا کاکائویی نزدیک است، میزان کافئین آن چقدر است و سایر مواردی که ویژگی‌های قهوه را تشکیل می‌دهند توجه کنید.

دقت در نحوه دم‌آوری قهوه 

برای اینکه طعم و عطر قهوه‌های تک‌خاستگاه را بهتر درک کنید در دم‌آوری قهوه وسواس به خرج بدهید. به طور کلی بهتر است برای درست کردن قهوه‌ تک‌خاستگاه از شیوه‌های قهوه دمی استفاده نمود و یا آن را در دستگاه اسپرسوساز آماده کرد. ببینید قهوه با چه روش دم‌آوری بهتر خودش را نشان می‌دهد و درخصوص ریزکاری‌های روش دم‌آوری قهوه موردنظرتان اطلاعات به دست بیاورید.

دامنه انتظار خودتان را مشخص کنید.

همینطور که گفتیم تک‌خاستگاه بودن مفهومی کلی است و دامنه وسیعی از یک دامنه جغرافیایی تا کشور تا یک محدوده از مزارع خاص را می‌تواند در بر بگیرد. هرچقدر این جزییات بیشتر شوند قهوه موردنظر خاص‌تر شده و قیمت بالاتری نیز خواهد داشت. توجه کنید که پرداخت قیمت بالاتر یا تک‌خاستگاه بودن به خودی خود به معنی این نیست که ارزش افزوده ویژه‌ای را برایتان داشته باشد. این یک ماجراجویی است. قهوه در نهایت یک خوراکی است و مثل هرخوراکی دیگر، هرکدام که به ذائقه شما بیشتر دلپذیر باشد و بیشتر از آن لذت ببرید از همه بهتر است.

قهوه تک‌خاستگاه را از منبع مطمئن خریداری کنید.

قهوه تک‌خاستگاه زنجیرهٔ پیچیده‌ای دارد تا به دست مصرف‌کننده برسد. به همین خاطر سعی کنید آن را از جاهای معتبر تهیه کنید تا خیالتان از تازگی و کیفیت آن راحت باشد. در پارگون تمامی قهوه‌ها از جمله قهوه‌های تک‌خاستگاه با وسواس تهیه و عرضه می‌شوند. همچنین توجه کنید که قهوه‌های تک‌خاستگاه عرضه شده در پارگون در دامنه کشوری هستند. مانند قهوه عربیکا کلمبیا که در واقع قهوه تک‌ خاستگاه عربیکا و تامین شده از مزارع کلمبیا می‌باشد.

خرید انواع قهوه تک‌خاستگاه پارگون

ردگیری

در قهوه‌های تک‌خاستگاه که در دامنه‌ای کوچکتر از کشور قرار دارند یعنی تک‌منطقه‌ای یا تک‌مزرعه‌ای یا تک‌لاتی هستند، مساله ردگیری اصالت قهوه میان طرفداران قهوه بسیار جدی است. هرچند که در دنیا قوانین مشخصی وجود ندارد، ولی برخی زنجیره‌های تامین چنین قهوه‌های لوکسی، ضمن درج اطلاعات برروی برچسب، شرایطی فراهم می‌کنند تا خریدار از اصالت آنها اطمینان پیدا کند.